Het Stenen Archief

Joodse begraafplaatsen in Nederland

Cover Project

[10914]

(160)0-06
2
Sluis
Levinius (Leib) Jacob
Arye Yehuda Leib z.v. Moshe Shimon Ya'akov
Moshe Shimon Ya'akov Sluis & NN
ca 1665
Rotterdam
07-09-1743
18 Eloel 5503
Dordrecht
Dordrecht
08-09-1743//19 Eloel 5503
פה 
שוכן ונקבר איש ישב (=ישר?) וכשר מתגבר
כארי וקל כנשר במצות ה' לא סר
ה"ה האלוף הקצין הרר  ארי' יהודה 
ליב (?) ב"ר משה שמעון יעקב זצ"ל
נפטר ביום ש"ק ח"י אלול ונקבר
בשם טוב (?) ביום א' לפרט "ועזר
מצריו תהי' לפ"ק
ת'נ'צ'ב'ה
HIER 
verblijft en werd begraven een rechtschapen en zuivere man, overwinnend
als een leeuw (1) en licht als een adelaar. Van de geboden van de Eeuwige week hij niet af. 
Dit is de aloef (2), de katsien (3) de heer rabbijn rabbi Arye (4) Yehuda
Leib (?), zoon van de heer Moshe Shim’on Ya’akov - de nagedachtenis van een rechtvaardige zij tot zegen -. 
overleden op de dag van de Heilige Shabbat 18 (5) Elloel en werd begraven 
in goede naam (?) op zondag volgens de telling
 “en zijt Gij hem een Hulp tegen zijn vijanden.” (6). 

T.N.Ts.B.H.
ישב צ"ל ישר
במצות צ"ל ממצות
De steen is gedeeltelijk gebroken en kleine stukjes zijn verdwenen.
Deze zijn echter aangevuld als de meest plausibele mogelijkheid, echter aangegeven met een vraagteken.

Uit de tekst is duidelijk dat het hier een (al dan niet als zodanig functionerende) rabbijn betreft, zoon van een rabbijn.

1) Leeuw is in het Hebreeuws Arye, een verwijzing naar de naam van de overledene. (2) Aloef is volgens de termenlijst een "leidsman" en heeft hier misschien de betekenis van een  “groot Tora-geleerde”. (3) Katsien is volgens de termenlijst eveneens een  “leidsman”.  
(4) Geschreven zonder de slotletter he, om ontwijding van de Naam van de Eeuwige te vermijden. (5) Geschreven als “leven”, door de letters van de cijferwaarde van plaats te verwisselen. (6) Deuteronomium 33:7-vertaling Statenbijbel.

Voor zover valt na te gaan hebben de gemarkeerde letters de waarde 503. 
Het laatste woord van de tekst is geschreven zonder de slotletter he, om ontwijding van de naam van de Eeuwige te vermijden. 

Overleden: zaterdag (Shabbath)  18 Eloel 5503 = 7 september 1743. Begraven: zondag 19 Eloel 5503 = 8 september 1743.
Hij was de vader van (160)0-07

Dit is de vroegste Dordtse grafsteen die wordt genoemd op de website ‘Het Stenen Archief’, van 7 september 1743. De beschadigde steen ligt bij het metaheerhuisje en is afkomstig van de oude begraafplaats aan de Hoogt. [Bron:- https://www.stolpersteine-dordrecht.nl/het_voorbije_joodse_dordrecht_poortsteen_begraafplaats_de_hoogt.html]

In het poorterboek van Dordrecht, een voorloper van de burgerlijke stand, staat dat hij zich op 12 mei 1705, komende uit Rotterdam, in Dordrecht vestigde. Zijn kinderen heetten Bele, Marcus (Mordechai), Abraham en Salomon

Volgens Moshe Mossel (Jeruzalem) is de naam van zijn vader waarchijnlijk (tot twee keer toe zelfs) een "opgebensjte naam".
Zie hier tevens bovengenoemde link en website.
2024/07/31
bnnch
© Stichting Het Stenen Archief