Het Stenen Archief - Afgerond en lopend onderzoek

[245]

(301)1-17
3
Polak
Siegfried
Simchah z.v. Moshe Polak
Rechel (Rachel) Levie
Mozes Polak & Johanna Weil (Weijl)
06-06-1876
14 Sivan 5636
Steenwijk
06-08-1929
1 Av 5689 (zie opm.)
Aan boord SS Gelria
Groningen (Iepenlaan)

HIER RUST

ONZE LIEVE MAN EN VADER

SIEGFRIED POLAK

GEB. 6 JUNI 5636, OVERL. 6 AUG. 5689

Zijn steen is met een treurwilg gesierd.
פ"נ
איש חשוב בעל תבונות ורב פעלים פאר ביתו
אוהב ואהוב לכל מכריו הלך במעגלי יושר
התאמץ ללמד בנים ונערות אומנות ודרך ארץ
היה לו שם בחברת תועלת לבני ישראל בהולנד
ובפרט בתור יושב ראש הסניף שלה פה העדה
גם היה שנים אחדות מן הממונים על קופת הצדקה דק"ק הנ"ל
ה"ה שמחה בן משה פאלאק
ושם אמו הננא
נקרא למרומים בהיותו על גבהי ים למצוא    לא קריא     מעבודתו
ביום ראש חודש אב ונקבר פה בכבוד גדול
ו    לא קריא    במסחר והמדע ביום י"ד אב תרפ"ט לפ"ק

ת נ צ ב ה 
חלקים רבים של הטקסט מטושטשים וקריאתם קשה עד בלתי אפשרית
הפיענוח הושתת חלקית על  השיחזור העברי מתוך התרגום ההולנדי של הטקסט שבספרות של צד שלישי
גם אחרי שיחזור זה נשארו מילים אשר פיענוחן נעשה לפי מה שנראה הסביר ביותר.
ועלול להיות לא נכון
Hier Rust
Een belangrijk man, met wijsheden begeerd en rijk aan daden, een sier voor zijn huis,
Al zijn bekenden liefhebbende en door hun geliefd, gaande in de kringen van rechtschapenheid
Hij spande zich in om jongens en meisjes kunstzinnighheid en beschaving te leren.
Hij had faam in de Maatschappij tot Nut der Israëlieten in Nederland en in het bijzonder als voorzitter van de afdeling daarvan hier in de gemeente.
Tevens was hij enige jaren onder de benoemden voor de aalmoezenkas van de heilige gemeente voornoemd.
Deze is Simcha zoon van Moshe Polak
En de naam van zijn moeder was Hanna
Hij werd geroepen naar Den Hoge toen hij op volle zee was om [rust ?] te vinden van zijn werk
Op Rosh Chodesh (Nieuwe Maandag) Av en werd begraven alhier met grote eer
En [speciaal uit de kringen van ?] de handel en de wetenschap op 
14 Av 5689

T N Ts B H
Vele gedeeltes van de tekst zijn niet of nauwelijks leesbaar.
De ontcijfering is gedeeltelijk gedaan met behulp van de Nederlandse vertaling van de Hebreeuwse tekst in literatuur uit externe bron.
Ook na de ontcijfering en reconstructie van de Hebreeuwse tekst op deze wijze, is er geen zekerheid, dat deze op alle plaatsen de juiste is.
Bij twijfelgevallen is gekozen voor wat het meest plausibel is.

Het eerste onleesbare woord wordt in de Nederlandse externe vertaling weergegeven als "rust", het tweede onleesbare gedeelte is aldaar 
"in het bijzonder uit kringen van...."

Bron: Burgerlijke Stand
Gemeente: Steenwijk
Datum van aangifte: 07-06-1876
Aktenr: 79
Kind: Siegfried
Geslacht: M
Geboortedatum: 06-06-1876
Geboorteplaats: Steenwijk, Oosterstraat
Vader: Mozes Polak, koopman te Steenwijk
Leeftijd: 30 jaar
Moeder: Johanna Weil, wonende te Steenwijk
Uur van geboorte: des voormiddags te drie ure

Bron: Burgerlijke Stand - Overlijden
Gemeente: Groningen
Aangiftedatum: 07-11-1929
Aktenr: 1589
Overledene: Siegfried Polak
Leeftijd: 53 jaar
Datum van overlijden: 06-08-1929
Ouders: Mozes Polak en Johanna Weijl, beiden overleden
Echtgenote: Rachel Levie
Uur van overlijden: des namiddags te elf uur
Uittreksel uit dagregister, gehouden aan boord van het Nederlandsche Stoomschip "Gelria".

Aangezien zijn overlijden na zonsondergang plaatsvond, wordt dit volgens de Joodse kalender tot de volgende dag gerekend.
Hij was echtgenoot van (301)1-18, broer van (301)7-46, schoonzoon van (301)1-26 en (301)-27, en zoon van [Muiderberg] (500)dj-131 en (500)dj-132.

Bron: Burgerlijke Stand - Huwelijk
Gemeente: Groningen
Datum: 16-12-1908
Aktenr: 536
Bruidegom: Siegfried Polak, Koopman
Leeftijd: 32 jaar
Geboorteplaats: Steenwijk
Woonplaats: Groningen
Bruid: Rechel Levie
Leeftijd: 20 jaar
Geboorte- en woonplaats: Groningen
Ouders bruidegom: Mozes Polak, koopman, en Johanna Weil, beiden wonende te Groningen
Ouders bruid: Sander Levie, koopman, en Betje Poppers, beiden wonende te Groningen

https://www.geni.com/people/Mozes-Polak/6000000019757724541
Siegfried was de oudste uit een gezin van zes kinderen.

Siegfried & Rachel hadden twee dochters: Johanna Louis Zeckel-Polak en Elisabeth Sigrid van Goor-Polak

Rachel is op 21-05-1943 in Sobibor vermoord:  https://www.joodsmonument.nl/nl/page/144840/rachel-polak-levie
Haar laatste adres was Koninginnegracht 102 in Den Haag.

Verdere bijzonderheden
Bron: De Joodse Inwoners van de Stad Groningen en Omstreken 1549-1945 en hun begraafplaatsen aldaar, IIa1870-1945, bewerkt door E.P. Boon en J.J.M. Lettinck, p. 72

"Polak ging later een samenwerking aan met confectionair Felbrugge, die in 1914 de fabriek van de niet-Joodse Grol overnam. Polak vond naast zijn drukke zaken tijd om vooraanstaande functies in het killeleven te vervullen, zoals voorzitter van de plaatselijke afdeling van de Maatschappij tot Nut der Israëlieten in Nederland en bestuurder van de armenkas. Tevens schreef hij een leerboek over de geschiedenis van de economie, dat veel werd gebruikt. Polak overleed aan boord van het stoomschip Geldria, wellicht op reis naar Engeland om stoffen in te kopen."
2022/01/20
sara_k