Het Stenen Archief - Afgerond en lopend onderzoek

[57]

(301)4-32
5
Benninga
Lea
Lea d.v. Noach ha-Cohen
Berkelo
Samuel Berkelo
Noach Benninga & Juutje van Dam
15-07-1871
26 Tammoez 5631
Eenrum
13-09-1922
20 Eloel 5682
Groningen
Groningen (Iepenlaan)

LEA BERKELO

-BENNINGA

OVERL. 20 ELOEL 5682

       13 SEPT.

פ"ט
מ לאה בת ר נח הכהן
ושם אמה יטלא
אשת ר שמואל בערקלא
מתה יום ד כ אלול
תרפ"ב לפ"ק

ת נ צ ב ה 

Hier is geborgen
Mevr. Lea dochter van de heer Noach ha-Cohen
En de naam van haar moeder was Yettele
Vrouw van de heer Shmu'eel Berkelo
Overleden op woensdag 20 Eloel
5682

T N Ts B H 

Bron: Burgerlijke Stand - Geboorte
Gemeente: Eenrum
Aktenummer: 51
Aangiftedatum: 15-07-1871
Kind: Lea 
Geslacht: V
Geboorte: 15-07-1871
Geboorteplaats: Eenrum
Vader: Noach Benninga, borstelmaker te Eenrum
Leeftijd: 26 jaar
Moeder: Juutje van Dam, wonende te Eenrum
Uur van geboorte: des morgens te half een

Bron: Burgerlijke Stand - Overlijden
Gemeente: Groningen
Aktenummer: 1148
Aangiftedatum: 14-09-1922
Overledene  Lea Benninga
Overlijdensdatum: 13-09-1922
Leeftijd: 51
Woonplaats: Groningen
Geboorteplaats: Eenrum
Ouders: Noach Benninga, overleden, en Juutje van Dam, wonende te Eenrum
Echtgenote van: Samuel Berkelo
Uur van overlijden: des voormiddags te een uur

Zij was een dochter van [Winsum] (49)31 en (49)32, zuster van (49)29 en [Oss] (205)211, en echtgenote van (301)8-28

Bron:  Burgerlijke Stand - Huwelijk
Gemeente: Eenrum
Aktenummer: 5
Datum: 11-04-1904
Bruidegom: Samuel Berkelo, koopman
Geboorte- en woonplaats: Leek
Leeftijd: 34 jaar
Bruid: Lea Benninga
Geboorte- en woonplaats: Eenrum
Leefijd: 32 JAAR
Ouders bruidegom: Lazarus Berkelo en wijlen Hester van Hasselt
Ouders bruid:  Noach Benninga, borstelmaker, en Juutje van Dam, te Eenrum

https://www.sjoa-drenthe.nl/humogen/family.php?database=humo3_&id=F811&main_person=I1507
Lea was de oudste van 10 kinderen die allen in Eenrum zijn geboren. Vijf van haar zusters zijn in de Shoah omgekomen. 

https://www.sjoa-drenthe.nl/humogen/family.php?database=humo3_&id=F811&main_person=I1507
Jantje Mok-Benninga is op 02-07-1943 in Sobibor vermoord. 

Hendriejette Benninga is op 23-11-1942 in Auschwitz vermoord.

Kaatje Muller-Benninga  en haar echtgenoot Levie Muller zijn op 20-03-1943 in Sobibor vermoord. Hun zoon Abraham Muller is op 30-04-1943 in Midden-Europa vermoord. 

Rozette Turksma-Benninga en haar echtgenoot Jacob Turksma zijn nop 14-05-1943 in Sobibor vermoord. Hun dochter Bestsie Mok-Turksma en haar echtgenoot Noach Simon Turksma zijn op 09-07-1943 in Sobibor vermoord.

Frouwktje Benning is op 23-11-1942 in Auschwitz vermoord. 

https://www.joodsmonument.nl/nl/page/642904/hendriejette-benninga-frouwktje-benninga-en-rozette-turksma-benninga

Na de dood van hun schoonzus [Alida van der Hal] trokken de zussen Hendriejette (Jet), Rozette en Frouwktje (Froukje) Benninga met hun ouders in bij hun broer Simon om zijn kleine zoon Noach te verzorgen, die nog maar een baby was. De tantes deden samen de huishouding. Jet en Rozette naaiden daarnaast beiden japonnen en gaven ook naailessen. Froukje dreef de winkel van de familie aan de Molenstraat 8 in Eenrum en verkocht galanterieën, drogisterijartikelen en kruidenierswaren. Later verkocht ze ook schoolboeken. Na haar huwelijk in 1922 verhuisde Rozette naar Drachten. De beide andere zussen Jet en Froukje bleven achter en vervulden voor hun neefje een moederrol. Noach en zijn vader overleefden de oorlog. Zijn in de jaren zeventig geschreven herinneringen zijn gepubliceerd. In het boekje staan ook twee foto’s van zijn tantes Jet en Froukje Benninga.
Zie: Noach Benninga (met achtergrondinformatie door H. Hamburger en J.C. Regtien, Oorlogsherinneringen (Bedum 1997)

Lea en Samuel hadden een zoon Eliazer die in de Shoah is omgekomen:
https://www.joodsmonument.nl/nl/page/135134/eliazer-berkelo
Eliazer Berkelo is op 31-01-1943 in Auschwitz vermoord. Zij echtgenote Wilhelmina van Coevorden en hun zoontje Samuel (5) zijn op 12-10-1942 in Auschwitz vermoord.
Hun laatste adres was Van Heemskerckstraat 2 a in Groningen.

Verdere informatie over Noach Benninga, de zoon van Simon, Lea's enige broer
Bron: De Joodse Inwoners van de Stad Groningen en Omstreken 1549-1945 en hun Begraafplaatsen aldaar, bewerkt door E.P. Boon en J.J.M. Lettinck
p. 75: "Noach Benninga vertelde hoe zijn grootvader [Noach] een borstelwerkplaats in Eenrum bezat. Hier maakte hij schrobbers van kokosvezels, bruine en zwarte borstels voor het boenen van melkbussen en muren, ragebollen voor het schoonmaken van de ramen en het verwijderen van spinrag in de kamers, alsmede gele borstels met heel stijf haar, die huisvrouwen gebruikten om de was schoon te krijgen."

p. 117: "Een zelfde tragische loop van omstandigheden kenden Noach Benninga en zijn vrouw Helena Frank. Na zijn promotie werkte hij aanvankelijk op het chemisch laboratorium van de universiteit Groningen, maar ook de Benninga's dachten achter de Waterlinie veiliger te zijn en verhuisden naar Haarlem. Via IJmuiden ontkwamen ze met hun dochtertje in mei 1940 naar Engeland, maar daar zaten veel Duitse bommen. Duitsland wilde immers ook het Britse eiland veroveren. Daarom reisde dit gezin naar Nederlands-Indië, waar het in Japanse gevangenschap belandde. Het overleefde deze periode en vestigde zich na de oorlog voor korte tijd in Eenrum, de geboorteplaats van Noach." 

2023/02/05
bnnch