Het Stenen Archief - Afgerond en lopend onderzoek

[6384]

(90)128
4
Enker
Max
Moshe z.v.Shlomo
Hendrika Ziegelaar ?
Salomon Enker & of Selma Blum of Gertrud Heymann
10-08-1913
7 Av 5673
Keulen
27-05-1983
15 Sivan 5743
Amersfoort
Nijkerkerveen
Hier rust
Max Enker
geb. 7 Aw 5673/10 Aug 1913 te Keulen
overl. 15 Sivan 5743/27 Mei 1983
te Amersfoort.
פ"ט
 ה' משה בן ר' שלמה

הלך לעולמו ט"ו סיון תשמ"ג

ת נ צ ב ה
 
Hier is geborgen
De heer Moshe zoon van de heer Shlomo
Hij ging naar zijn Eeuwige Wereld 15 Sivan 5743

T N Ts B H
Aanvullende familiegegevens:-

Digitaal Monument: gezin Salomon/Shlomo Enker, Lijsterstr. 41 bis Utrecht. Salomon gboren in Rzeszow op 10/9/1871, omgekomen 7/9/1942 Auschwitz. Was eerst gehuwd met Selma Blum, die overleed. Een zoon uit dat huwelijk, die naar Palestina emigreerde.
Daarna gehuwd met Gertrud Heymann, geb. 16/6/1888 Landsberg Warthe, omgekomen op 7/9/1942 Auschwitz. Het gezin woonde in Keulen, en vluchtte naar Nederland. Hadden een inwonend kind, dat de oorlog heeft overleefd

[Bron:-http://www.refdag.nl/kerkplein/kerknieuws/een_dwarsbalk_als_kansel_1_390202]

Uit het Reformatorisch Dagblad Kerkplein:-
Uit een artikel "Een dwarsbalk als kansel" van 01-03-2010 (dr.ir.J.van der Graaf)-met foto- blijkt dat de overledene een christen-jood was die functioneerde als dominee in Cadzand, Koudekerke, Middelburg en ’t Zandt en Godelinde.

Excerpts uit dit artikel:-

"Enker werd in 1913 in Keulen geboren in een joods gezin dat zich „voor de vorm” tot de synagoge rekende.
Hij werd communist en daarom onder het Hitlerbewind gevangengezet.
Na zijn vrijlating ging hij naar Nederland, waar ds. J. Rottenberg hem inleidde in het christelijk geloof
en ds. D. A. van de Bosch hem vervolgens doopte in Den Haag.
Enker ging theologie studeren en werd in 1942 hulpprediker in Utrecht.

Een Duitse soldaat herkende Enker als voormalig communistenleider –
met als gevolg een arrestatie en transport naar Kamp Westerbork.
Daar kreeg Enker, als kandidaat tot de heilige dienst vanwege de hervormde synode, de bevoegdheid om de geestelijke verzorging van de Nederlandse christen-joden ter hand te nemen
en –bij wijze van noodmaatregel– om de sacramenten te bedienen en huwelijken in te zegenen.
Barak 73 kreeg de naam Schmaddenau: gedoopte barak (schmadden is dopen).

Samen met ds. S. P. Tabaksblatt ging Enker in een woonbarak, tussen de bedden, voor in diensten met 200 toehoorders, daarin bijgestaan door een interkerkelijke commissie die als kerkenraad fungeerde.
De voorganger hield zijn preek vanaf een stapelbed.
Een van de dwarsbalken die het dak ondersteunden, diende als kansel, die om in stijl te blijven was gedrapeerd met een wit laken.

Nochtans schreef F. Boasson in een in memoriam in het blad Hadderech dat Enker na de oorlog in de kerk
(Cadzand, Koudekerke, Middelburg en ’t Zandt en Godelinde) niet functioneerde zoals het moest.
Hij kwam op een zijspoor. Als christen-jood werd hij niet begrepen.

Stof tot nadenken te over. Er zijn nogal wat predikanten die al in hun kinderjaren voor dominee speelden.
Met een geimproviseerde kansel, want een treetje hoger hoort erbij. Heel romantisch. Maar dan in Westerbork…

Waarom voelen christen-joden zich niet altijd thuis in de christelijke gemeente?
Jarenlang werd ik op zaterdagavond laat opgebeld door een christen-jood uit Amsterdam.
Hij kerkte in de voormalige Nieuwe Zijdskapel, maar voelde er zich nooit thuis.
Hij voegde zich weer bij de synagoge.

Waarom eigenlijk? Enker vond dat het christelijke geloof zich te weinig in daden overeenkomstig de Thora omzette."

Volgens een artikel in dezelfde bron en van dezelfde auteur:-
"Op zoek naar wortels in Hoevelaken"-04-09-2010 was hij
"teruggekeerd naar de synagoge" (en vandaar in 1983 in Nijkerk op de Joodse begraafplaats begraven)

Mogelijk was hij gehuwd met Hendrika Ziegelaar,
(geboren 26 februari 1915, overleden 26 augustus 1997)
dochter van Bernardus Willem Ziegelaar & Wilhelmina Kost
[Bron:-http://home.hccnet.nl/m.bergwerff/en_verder/ziegelaar/8.htm]

Uit informatie op het Internet is te concluderen dat hij in september 1944 in Theresienstadt aankwam van waaruit hij bevrijd werd.



2011/07/26