Het Stenen Archief - Alleen afgerond onderzoek
Terug naar lijst

6748

(123)099
4
Mozes (Nijveen)
Israël
Yisrael z.v. (Moshe) Shemu'eel
Rebekka de Vries
(Mozes) Samuel Mozes & Hendel de Behr
27-11-1850
22 Kislev 5611
Martenshoek, gem. Hoogezand
26-08-1926
16 Eloel 5686 (zie opm. bij de steen)
Sappemeer
Slochteren (Kolham)
ISRAËL MOZES
NIJVEEN ECHTG VAN
REBEKKA DE VRIES
GEB. 27 NOV. 1850
OVERL. 18 ELOEL 5686
            28 AUG. 1926
Israël Mozes is volgens zijn overlijdensakte op 26-08-1926 overleden. Dit is volgens de Joodse kalender 16 Eloel 5686, en niet 18 Eloel 5686 zoals de steen aangeeft.

Dezelfde fout is eveneens gemaakt in de Hebreeuwse tekst.
פ"נ
איש תם וישר
ישראל הנולד
מן הענדלא נפטר י"ח באלול
תרפ"ו לפ"ק

ת נ צ ב ה 
י"ח אלול כתאריך הפטירה אינו נכון וצ"ל ט"ז אלול
אותה טעות קיימת בטקסט ההולנדי
Hier Rust
Een ingetogen en rechtschapen man
Yisraeel de geboren werd 
Uit Hendele, overleden op 18 Eloel *
5686

T N Ts B H 
De Hebreeuwse tekst geeft uitsluitend zijn matroniem en niet zijn vaders naam.

*-moet zijn 16 Eloel.

Bron:  Burgerlijke Stand - Geboorte   Archieflocatie: Groninger Archieven 
Gemeente: Hoogezand
Aktenummer: 166  Aangiftedatum: 28-11-1850  
Kind: Israël  Geslacht: M  Geboorteplaats: Martenshoek 
Geboortedatum: 27-11-1850 
Vader: Samuel Mozes, voddenkoper te Martenshoek  Leeftijd: 29 jaar
Moeder: Hendel de Behr, wonende te Martenshoek 
Uur van geboorte: des nachts te half vier

 Bron:  Burgerlijke Stand - Overlijden  Archieflocatie: Groninger Archieven 

Gemeente: Sappemeer  
Aktenummer: 45  Aangiftedatum: 27-08-1926 
Overledene: Israël Mozes, koopman  Geboorteplaats: Hoogezand
Overlijdensdatum: 26-08-1926
Leeftijd: 75  Overlijdensplaats: Sappemeer 
Vader: Samuel Mozes   Moeder: Hendel de Behr 
Echtgenoot van Rebekka de Vries
Uur van overlijden: namiddags te een uur
Hij was een broer van (123)093, vader van (123)083 en [Muiderberg] (500)e-26-05, tantezegger van (123)097, oomzegger van (123)065 en (123)113.

Bron:  Burgerlijke Stand - Huwelijk   Archieflocatie: Groninger Archieven 
Gemeente: Wildervank  
Aktenummer: 44  Datum: 14-11-1878 
Bruidegom: Israel Mozes, koopman  Geboorte- en woonplaats: Martenshoek, gem. Hoogezand  Leeftijd: 27 jaar
Bruid: Rebekka de Vries  Geboorte- en woonplaats: Stadskanaal, gem. Wildervank  Leeftijd: 20 jaar
Ouders bruidegom: Samuël Mozes, koopman, en Hendel de Behr, beiden wonende te Martenshoek 
Ouders bruid: Levie Jacobs de Vries, koopman, en Fokkien van Delft, beiden wonende te Stadskanaal

https://www.dutchjewry.org/genealogy/ndbcore/10627.shtml
Israël kwam uit een gezin van 13 kinderen. Zijn zussen Rebekka Cohen-Mozes en Roosje Joosten-Mozes zijn in Sobibor vermoord.

Israël en Rebekka hadden acht kinderen die allen in Hoogezand zijn geboren. Rebekka, hun jongste kind, is op 21-jarige leeftijd overleden in 1918, misschien aan de Spaanse Griep.

Vier van hun kinderen zijn in de Shoah omgekomen:
https://www.joodsmonument.nl/nl/page/132310/hendel-de-beer-mozes

Hendel de Beer-Mozes is op 30-04-1880 in Hoogezand geboren en is evenals haar echtgenoot Izaak de Beer op 11-12-1942 in Auschwitz vermoord.

Fokkien Falk-Mozes is op 18-03-1882 in Hoogezand geboren en is evenals haar echtgenoot Philippus Valk op 12-02-1943 in Auschwitz vermoord. Hun dochter Bertha (18) is op 15-12-1942 in Auschwitz vermoord en hun zoon Jakob (20) op 30-09-1942.

Mozes Mozes is op 10-10-1883 in Hoogezand geboren en op 02-04-1943 in Sobibor vermoord. Zijn laatste adres was Cruquiusstraat 9 in Hilversum.

Salomon Mozes is op 05-03-1891 in Hoogezand geboren en op 16-08-1942 in Auschwitz vermoord. Zijn echtgenote Schanette Mozes-de Vries is daar 28-01-1944 vermoord. Hun laatste adres was Luthersche Kerkstraat 43 in Sappemeer.

Verdere bijzonderheden
Bron: De Joodse Gemeenschappen in Hoogezand-Sappemeer, Slochteren, Noord- en Zuidbroek en  omliggende dorpen 1724-1950, van E.P. Boon en J.J.M. Lettinck, p. 111
"Een aparte plaats in deze groep levensmiddelenhandelaren werd ingenomen door de familie Mozes (Nijveen). Vader Israël Mozes (Nijveen) en zijn zonen Mozes en Salomon stonden op de kermis met allerlei eetbaars. Israël met paardenvlees (waarschijnlijk waren dit worsten), Mozes - die daarin ook handelde, evenals in fruit - verscheen op de kermis met een kar vol koek, chocolade en suikerwerken en Salomon, meestal Sam genoemd, stond er met snoepgoed en vis.
Sam was de echte kermisreiziger van de drie. hij reisde de kermissen in Noord-Nederland af met zijn vrachtwagen. Als circus Carré in Sappemeer kwam, ontbrak de vis- en suikerkraam van Sam Nijveen evenmin. Zij vrouw Schannette de Vries verkocht met de dochters Bertha en Greta nougat en zuurstokken, terwijl Sam de vis verkocht. Dit kermiswerk vond in de zomer plaats; de familie overnachtte in tenten en ook wel in de vrachtwagen. In de winter woonden ze in Sappemeer en daar dreven ze dan een kruidenierszaak. Tevens huurden Sam en Schannette in het voetbalseizoen de kantine van het voetbalveld."

p. 113 "Wellicht waren het dergelijke taferelen van mensen die zichzelf vergaten door drank, die de Nijveens, die dit alles vanachter hun kraam gadesloegen, tot hartstochtelijke geheelonthouders maakten. Het geheelonthouderschap paste overigens ook bij hun overtuiging van vrije socialisten.
Vader Israël kende deze weerzin tegen alcohol niet, want hij vroeg in 1915 een tapvergunning voor licht alkoholische dranken aan. Hij wou deze drank in zijn voorkamer schenken, een ruimte van bijna achtenveertig vierkante meter. Het recht werd hem verleend." 
2022/01/15
bnnch
© Stichting Het Stenen Archief Powered by Xlinesoft PHPRunner