Het Stenen Archief - Alleen afgerond onderzoek

7505

(28)45
4
Rheenen,van
Mozes Ietsek
Moshe z.v.Ietsek z"l
Mijntje Eliaser
Abraham van Rheenen & Sara Abrahams
1769
Leerdam ?
11-12-1837
13 Kislev 5598
Schoonhoven
Schoonhoven
13-12-1837//15 Kislev 5598
פה
נקבר האיש משה
 בן כ"ה איצק ז"ל
 פ"נ
 מעשה ידיו היו בנעימים
(*) שמו נודע בשער בת רבים
 הוא היה גם חשוב בנדיבים
 וגם היה מנהיג את קהלתינו
 מפזר ממון מכיסו לצורך כל טוב
 ועלתה נשמתו ביום ב
 ונקבר ביום ד' ט"ו כסליו בשנת תקצ"ח לפ"ק
 ת נ צ ב ה
שער בת רבים
החלק הזה נלקח משיר השירים פרק ז פסוק ה
וכן בשאלות ותשובות באר משה כליל תפארת מופיע המשפט
שמו נודע בשער בת רבים
Hier is begraven 
De man Moshe
Zoon van de ge'eerde heer Itzik zaliger nagedachtenis 
Hier rust 
Zijn handelingen waren aangenaam 
Zijn naam was algemeen in brede kringen bekend in de poort (*)
Hij was ook een belangrijk iemand onder de vrijgevigen 
En tevens was hij leider van onze gemeente 
En hij besteedde geld uit zijn beurs 
Ter behoefte van alle goeds
En zijn ziel steeg op op maandag 
En hij werd begraven op woensdag 15 Kislev 
 Van het jaar 5598 
 T.N.Ts.B.H.
(*)-Hooglied- 7:5
Bat-Rabbim-letterlijk "een dochter van velen"-wordt noch in de Statenbijbel noch in de Groot Nieuws bijbel vertaald en blijft "bat-rabbim" - als ware het een geographische naam van de poort. 
Hebreeuwse woordenboeken geven echter als betekenis:-
openbaar, publiekelijk, algemene bekendheid, etc.
Het is in de vertaling  in deze betekenis opgenomen.

In de Joodse literatuur is deze term echter niet onbehandeld gebleven.
De Pentateuchvertaling van Opperrabbijn J.Vredenburg geeft:-
"aan de poort van de volkrijke stad"-Vredenburg volgt hier de verklaring van Rashi en midrashim.
Een meer uitgebreide uitleg welke dezelfde lijn volgt (en die in feite de opvatting, dat het hier gaat om een topografische term-stad of dorp-verwerpt) is te vinden bij Ze'ev Vilnai-Encyclopedia Ariel le-yediath Erets Yisraeel:-
"Bijnaam voor Jeruzalem.Onleend aan het Hooglied:- uw ogen zijn als de vijvers te Hesbon, aan de poort van de volkrijke stad.
Rashi voegt toe:-de wijzen, wanneer zij zitten in de poorten van Jeruzalem, de volkrijke stad, en zich bezig houden met berekenen (*), met de seizoensberekeningen en de dierenriem,  hun wijsheid en verstand wordt door een ieder aanschouwd ."
Bat rabbiem is tevens een poetische uitdrukking zowel voor de stad Rabba als voor de stad Rabbat Ammon in Transjordanie."

Volgens deze verklaringen heeft Sha'ar bat-Rabbiem dus een metaforische betekenis en is het geen topografische term.

(*)-Cheshbon= stad in Transjordanie  in de Tenach genoemd  als hoofdstad van
Sichon, de koning van de Emorieten.Het betekent echter ook rekening, berekenen, rekenkunde.Vandaar dit door Rashi gebezigde alternatief.




De eerste letters van de 3 regels na "Hier rust" vormen zijn naam Moshe.
Jaar van geboorte bepaald vlg. leeftijd bij overlijden.
Geboorteplaats niet duidelijk leesbaar.Verm.Leerdam.
Hij was de echtgenoot van (28)36


2017/01/12
bnnch